Psychoterapia oparta na dowodach - co mówią badania naukowe?

3 grudnia 2025, 17:17

Przez dziesięciolecia psychoterapia była postrzegana jako dziedzina bardziej związana ze sztuką niż z nauką. Dziś sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Współczesna psychoterapia opiera się na solidnych podstawach naukowych, a jej skuteczność jest potwierdzona tysiącami badań klinicznych. Zrozumienie, co działa w terapii i dlaczego, pozwala zarówno specjalistom, jak i pacjentom podejmować świadome decyzje o wyborze odpowiedniej formy pomocy.



Pięć epok ludzkiego mózgu. Uczeni zidentyfikowali cztery punkty zwrotne w naszym życiu

28 listopada 2025, 11:58

Ludzki mózg przechodzi cztery poważne zmiany strukturalne, które wyznaczają pięć głównych epok jego życia, poinformowali naukowcy z University of Cambridge i University of Pittsburgh. Zmiany te służą różnym sposobom myślenia, dorastania, dojrzewania i ostatecznego schyłku. Badacze zauważyli je na obrazach z rezonansu magnetycznego z dyfuzją (DWI), wykonanych u 3802 osób w wieku od 0 do 90 lat.


Sława zabija. Sławni piosenkarze żyją krócej niż ich koledzy

26 listopada 2025, 17:40

Przeprowadzone w przeszłości badania wykazały, że średnia długość życia muzyków jest niższa niż średnia dla społeczeństwa, w jakim żyją. Autorzy badań z 2016 roku zauważyli wśród muzyków nadmierną śmiertelność spowodowaną chorobami wątroby, samobójstwami, zabójstwami, wypadkami i przedawkowaniem narkotyków. Zagadką natomiast pozostaje, czy sama sława może być przyczyną skrócenia życia.


Nadciśnienie uszkadza mózg zanim jeszcze wzrośnie ciśnienie krwi

21 listopada 2025, 12:06

Nadciśnienie to jeden z głównych czynników chorób i zgonów w krajach wysoko rozwiniętych. W Polsce zmaga się z nim około 11 milionów Polaków. Dotyka ono 0,4% dzieci i 35,2% osób dorosłych. Nie wszyscy z nich zdają sobie sprawę z problemu. A może on być bardziej poważny, niż się uważa. Naukowcy z Weill Cornell Medicine donieśli, że nadciśnienie wpływa negatywnie na naczynia krwionośne mózgu, neurony i istotę białą, a wpływ ten jest widoczny na długo zanim choroba wywołuje mierzalne zmiany ciśnienia krwi.


Indywidualna prehabilitacja przed operacją zmniejsza liczbę komplikacji pooperacyjnych

17 listopada 2025, 13:44

Zaplanowane poważne operacje wiążą się z dużym stresem, który pacjenci przeżywają na wiele tygodni przed zabiegiem. Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Stanforda dowodzą, że indywidualna prehabilitacja prowadzona przed operacją, nie tylko zmniejsza stres i poprawia jakość życia, ale wzmacnia układ odpornościowy i skutkuje mniejszą liczbą powikłań po operacji. Uczeni ze Stanforda wskazują, że taka prehabilitacja powinna koncentrować się na odpowiednim żywieniu, aktywności fizycznej oraz treningu poznawczym i uważności.


Topnienie biegunów będzie miało niekorzystny wpływ na ludzkie zdrowie

12 listopada 2025, 08:59

Zdaniem międzynarodowego zespołu naukowego, na czele którego stał profesor Gail Whiteman z University of Exeter, powodowane globalnym ociepleniem zmiany zachodzące w Arktyce i Antarktyce zagrażają ludzkiemu zdrowiu. Badacze przeanalizowali dostępną literaturę naukową dotyczącą m.in. zmian klimatycznych oraz zdrowia publicznego i stwierdzili, że zachodzące zmiany mogą mieć szeroki wpływ na ludzkie zdrowie – od chorób chronicznych, przez problemy psychiczne po komplikacje w czasie ciąży.


Nadwrażliwość na gluten nie jest reakcją na gluten. Większość przypadków ma inną przyczynę

24 października 2025, 11:39

Nadwrażliwość na gluten, na którą cierpi nawet 15% ludzi, jest spowodowana nie glutenem, ale interakcją pomiędzy przewodem pokarmowym, a mózgiem – donoszą autorzy najnowszych badań. Zespół pracujący pod kierunkiem Jessiki Biesiekierski z Uniwersytetu w Melbourne przeprowadził metaanalizę badań dotyczących nieceliakialnej nadwrażliwości na gluten (NCGS) i stwierdził, że u większości ludzi pojawiające się objawy nie są reakcją na gluten.


Bolesne miesiączki w wieku nastoletnim zwiększają ryzyko chronicznego bólu w dorosłości

9 września 2025, 09:43

Nastolatki, które podczas miesiączki cierpią na ból o średnim lub silnym natężeniu, są narażone na większe ryzyko występowania w życiu dorosłym bólu chronicznego, w tym bólu występującego poza miednicą, ujawniają naukowcy z University of Oxford. Badania, których wyniki opublikowano na łamach The Lancet Child & Adolescent Health, są pierwszymi na dużą skalę, których celem było sprawdzenie, w jaki sposób bolesne miesiączki w wieku nastoletnim są powiązane z bólami u młodych dorosłych kobiet.


Autyzm to rachunek wystawiony nam przez ewolucję?

9 września 2025, 08:26

Wysoki odsetek ludzi cierpiących na zaburzenia ze spektrum autyzmu to skutek tego, w jaki sposób ewoluowaliśmy, uważają autorzy artykułu opublikowanego na łamach Molecular Biology and Evolution. Wielu naukowców uważa, że autyzm i schizofrenia mogą być chorobami dotykającymi wyłącznie ludzi. Bardzo rzadko bowiem u zwierząt innych niż H. sapiens obserwuje się zachowania identyfikowane z tymi chorobami.


Używanie paracetamolu w ciąży może być powiązane z ryzykiem ADHD czy autyzmu u dziecka

25 sierpnia 2025, 07:45

Wystawienie rozwijającego się w łonie matki dziecka na działanie paracetamolu zwiększa ryzyko rozwoju zaburzeń neurologicznych, w tym autyzmu i ADHD ostrzegają autorzy niedawnej metaanalizy. Na łamach BMC Environmental Health ukazała się metaanaliza 46 wcześniejszych badań, w których udział wzięło w sumie ponad 100 000 osób z różnych krajów. Jej autorzy, Diddier Prada z Icahn School of Medicine at Mount Sinai, Beate Ritz z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, Ann Z. Bauer z University of Massachusetts oraz Andrea A. Baccarelli z Uniwersytetu Harvarda, wykorzystali Navigation Guide Systematic Review. To złoty standard systematycznych przeglądów badań dotyczących toksykologii i medycyny środowiskowej.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy